KOJENERASYON - TRİJENERASYON

KOJENERASYONUN TANIMI;
• Termodinamikteki enerji korunumunu en iyi şartlar da sağlayan birkaç teknikten biri; mekanik ve ısı enerjisinin eş zamanlı olarak üretilmesidir.
• Kojenerasyon; enerjinin, hem elektrik hem de ısı formlarında aynı sistemden beraberce üretilmesidir. Jeneratörde yakıttaki kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşürken; egzoz enerjisinden, motor bloğu ve aftercooler’dan da proseslerde kullanılabilecek ısı elde edilir.
Kojenerasyonda birincil amaç yakıt enerjisinden en yüksek oranda yararlanmaktır. Enerjiden yararlanma amacı, kojenerasyon santralinde bir yılda üretilen elektrik ve ısı enerjilerinin toplamının tüketilen yakıt enerjisine oranı olarak tanımlanır. Sadece elektrik üretilen santrallerde bu değer %25-40 arasındayken, kojenerasyon santrallerinde bu değer %90'lara çıkabilmektedir.

Sağlıklı bir sistem seçimi için mümkünse yıllık, yoksa aylık ya da haftalık bazda tüketim değerleri tespitiyapılmalı, bunlar grafiklere dökülmelidir. İlk olarak yıllık ortalama elektrik tüketimine bakılır ve atıl kapasite yaratmayacak şekilde bu tüketimin az altında kalacak bir kapasite seçilir. Birinci amaç elektrik tüketimine yönelik kapasite belirleme olmalıdır.

TRIJENERASYON SİSTEMLERİ:
Kojenerasyon sistemlerinden elektrik enerjisi ile beraber üretilen sıcak su veya buhar, “apsorption chiller” adı verilen bir sistemden geçirilerek soğutma amaçlı soğuk su üretilebilmektedir. Bu şekilde dizayn edilmiş sistemlere; elektrik, ısıtma ve soğutma enerjisinin ucunun aynı anda üretilebildiği için “TRIJENERASYON” adı verilmektedir.
Apsorption chiller üniteler ihtiyaca göre ısıtma ve kullanma için sıcak su üretimi de yapabilmektedir. Direk egzoz gazı ile çalışan absorpsiyonlu soğutucuda gaz giriş ve çıkış sıcaklıkları 260°C ve 115°C olurken soğutma suyu (chilled water) giriş ve çıkış sıcaklıkları 12°C ve 7°C olmaktadır.

KOJENERASYONUN VE TRIJENERASYONUN AVANTAJLARI;
• Elektrik üretirken aynı zamanda ihtiyaca bağlı sıcak su, buhar, sıcak gaz, kızgın yağ veya soğuk su üretme imkanı.
• Geniş urun yelpazesiyle konutsal, ticari ve endüstriyel alandaki enerji tüketicilerinecevap verebilme.
• Doğal gaz basta olmak üzere propan, mazot, çöp gazı, biyogaz vb. yakıtlarla çalışarak kesintisiz, kaliteli ve yüksek verimde enerji üretimi.
• Kompresör yatırımı yapmaksızın düşük basınçlı gaz yakıtlarla çalışabilme.
• Benzersiz tasarım ve düşük gurultu seviyesi ile konutsal ve ticari alanda uygulanabilme kolaylığı.
• Elektrik şebekesine paralel, şebekeden bağımsız ya da yedek güç olarak çalışabilme.
• Düşük egzoz gazı emisyonları ve yüksek yanma verimiyle çevreyle dost.
• Düşük işletme maliyeti ve sürekli güvenilir çalışma özelliği ile kısa surede kendini geri ödeyen karlı bir yatırım.
• Çalışan parça sayısı diğer soğutma gruplarına göre az olduğu için arızayapma olasılığı düşük.
• Bakım ihtiyacı az.
• Sistemdeki parça sayısının azlığı sebebiyle gürültü seviyesi düşük.
• Enerji maliyeti düşük